Wie de projectenpagina's bekijkt op de website van Studio Groen+Schild, vindt er prachtige foto's van interieurs en gebouwen waaraan de studio gewerkt heeft. 'Hartstikke mooi en heel belangrijk' zegt Dyneke. 'Want in het eindresultaat komt alles bij elkaar. Maar wat je niet direct ziet, is het proces dat hieraan vooraf gegaan is. Dat is wat mij betreft net zo belangrijk. Het is denk ik ook wat Studio Groen+Schild kenmerkt: we zijn heel goed in het lezen en vertalen van de wensen en behoeftes van onze opdrachtgevers: het Programma van Eisen (PvE).'

Kortweg gezegd staat in het PvE alles wat een opdrachtgever nodig heeft. Dat geldt ook voor nieuwe kantoren of kantoren die gerenoveerd moeten worden. In het PvE staat het aantal werkplekken, ontmoetingsruimtes, maar ook of een stoel wel of geen armleggers heeft en aan welke duurzaamheidscriteria moet worden voldaan. Idealiter is het PvE opgesteld voordat de studio begint met ontwerpen. Dyneke: 'Eigenlijk is dat alleen bij de grotere projecten het geval. Zoals bij de verbouwing van het Huis van de Stad, het gemeentehuis van Apeldoorn, daar lag een heel gedetailleerd PvE. Bij de meeste projecten vormt het PvE zich tijdens het ontwerpproces.'

De kern van het PvE wordt gevormd door een aantal bouwstenen, zoals het type werkplekken, ontmoetingsplekken en facilitaire ruimten die in een gebouw een plek moeten krijgen. 'Het eerste wat ik doe is kijken of al die wensen wel in het gebouw passen. En vaak is dat niet het geval,' zegt Dyneke lachend.

Dat was ook zo bij het nieuwe hoofdgebouw van Landal GreenParks waar Studio Groen+Schild het interieurontwerp voor maakte. Dyneke: 'Op een plattegrond probeer ik dan alle bouwstenen en de daarvoor beoogde vierkante meters in te passen. 'Ik maak het PvE inzichtelijk door alle bouwstenen uit te tekenen, die voeg ik daarna in het gebouw in.' Een plattegrond geeft goed inzicht in de ruimtes en vormt de start van de puzzel. Nadat ik een heleboel varianten had gemaakt konden we maar één ding concluderen: het gebouw wordt overvraagd.'

Dat een gebouw overvraagd wordt in de eerste versie van het PvE is overigens vaak het geval. Bij het berekenen van de benodigde ruimte worden bijvoorbeeld de eigenschappen van het gebouw of de loopruimte om van A naar B te komen over het hoofd gezien. 'Helemaal niet erg,' lacht Dyneke. 'Dan begint het puzzelen en dat maakt het ontwerpvak zo leuk.'

Voor het gebouw van Landal zijn dan ook behoorlijk wat varianten gemaakt voordat alle bouwstenen -alle functies- op de juiste plek in het gebouw zaten. Naast het inpassen van het PvE is de look and feel bepalend voor het ontwerp. In dit geval een ontwerp dat recht deed aan de Landal Experience waarin gastvrijheid, natuur en ontspanning centraal staan. Dyneke toont de plattegrond van een verdieping: 'Kijk, het gebouw is ingericht als een Landalpark. Er is een organische routing naar de 'velden': de werkgebieden. De overleg- en concentratieruimtes zijn vormgegeven als vrijstaande huisjes. Daartussen ontstaan open werkplekken en is er ruimte voor groen.'

Het 'leggen van de puzzel' geeft Dyneke veel voldoening. 'Ik ben dan dagen aan het zoeken naar de indeling die het beste aansluit bij de manier van werken van een opdrachtgever. Samen kijken of we functies kunnen samenvoegen of een logischer indeling kunnen maken. Als het dan uiteindelijk allemaal past en je ook gevoelsmatig merkt dat het klopt, ben ik heel tevreden. En ja, dat zullen mijn collega's dan ook weten,' lacht ze. 'Ik deel mijn enthousiasme graag.'

In het PvE van het Huis van de Stad, het gemeentehuis van Apeldoorn, was de wens voor een toekomstbestendig ontwerp opgenomen. 'Dat betekent dat een ontwerp lang meegaat, dus duurzaam is in de originele betekenis van het woord,' legt Dyneke uit. De studio heeft een ontwerp gemaakt voor het interieur dat kan meegroeien met de organisatie. 'De indeling is flexibel. Deze flexibiliteit moet op een goede manier worden ondersteund door de installaties. Als je in de toekomst van een werkruimte een vergaderruimte wilt maken moeten de installaties, voor bijvoorbeeld de hoeveelheid frisse lucht in een ruimte, eenvoudig opnieuw af te stellen zijn. In geval van het Huis van de Stad leveren klimaatplafonds de gewenste flexibiliteit.'

Naast de 'hardere' wensen zoals het aantal werkplekken staan er expliciet en soms impliciet een aantal zachtere wensen in een PvE. 'Sommige behoeften lees je tussen de regels door of haal je uit de gesprekken met de opdrachtgever,' vertelt Dyneke. Zoals voor Nysingh Advocaten en Notarissen, waarvoor de studio het interieurontwerp maakte voor hun nieuwe kantoor in Zwolle. Uit gesprekken bleek dat er behoefte was aan meer verbinding tussen de medewerkers. Omdat het werk van advocaten en notarissen privacy en concentratie vereist, hebben de meeste medewerkers een eigen kantoorruimte of delen deze met hoogstens één collega. Ontmoetingen tussen medewerkers zijn daardoor niet vanzelfsprekend. 'Hierin zie ik een belangrijke ontwerpopgave.'

Maar hoe zorg je er voor dat dat gebeurt? Dyneke: 'Wij hebben de vraag om meer verbinding vertaald naar een eet-werkcafé op een centrale plek in het gebouw. Hier kunnen medewerkers samenkomen voor koffie, lunch en informeel overleg.' In dit gebied worden ook de bezoekers ontvangen zodat er tegemoet wordt gekomen aan de wens om een minder harde scheiding te maken tussen bezoekers en medewerkers. Zo ervaren bezoekers meer van de identiteit van het bedrijf. 'Door een aantal functies slim samen te voegen, volgen de ontmoetingen vanzelf. En meer ontmoetingen leiden tot meer verbinding.'

Een dergelijke oplossing vinden voor de wensen van een opdrachtgever is voor Dyneke een voorbeeld van de extra waarde die ze als ontwerper toevoegt. En die Artificial Intelligence (AI) bijvoorbeeld (nog) niet heeft. Onlangs hield collega Dionn een presentatie over ontwerpsoftware die AI toepast. 'Je voert het PvE in en vervolgens rollen er twintig ontwerpvarianten uit. Toen ik hoorde wat er allemaal mogelijk was, stond ik daar wel versteld van. En ik dacht: zo moeten mensen zich hebben gevoeld aan het begin van de industriële revolutie.' Tegelijkertijd bemerkt Dyneke dat het een dergelijk programma ontbreekt aan fijngevoeligheid. 'Dat wat je aan wensen tussen de regels door leest, komt hierin niet terug. Daar heb je toch ervaring en intuïtie nodig.'

Voor Dyneke is haar intuïtie heel belangrijk in haar werk. 'Op de vraag hoe ik werk, heb ik geen klinkklaar antwoord. Ik heb vaak geprobeerd om mijn handelen te vatten in een werkwijze die ook door collega's toegepast zou kunnen worden. Maar dat blijkt ingewikkeld. Ik ben er in de loop der jaren wel achter gekomen dat veel gestuurd wordt door wat je aanvoelt. En als je dat accepteert, kun je er ook naar luisteren.'